(4)
Słonecznie -1.4
REKLAMA

Dzień Kobiet. Posłanka, traktorzystka, profesorka? Pozwólmy ludziom tak mówić

Autor: News4Media 08 Marzec 2023 przeczytasz w ok. 4 min.
Dzień Kobiet. Posłanka, traktorzystka, profesorka? Pozwólmy ludziom tak mówić
© istock
(4) | Czytano:
10,516 razy | przeczytasz w ok. 4 min.

Coraz częściej w języku polskim pojawiają się żeńskie nazwy stanowisk czy funkcji, które do tej pory były zarezerwowane dla mężczyzn. Przed tymi zmianami nie ma już ucieczki.

R E K L A M A
4
Czytano:
10,516 razy
Udostępnij

8 marca jest świętem, które wzbudza dużo więcej emocji niż np. walentynki – uważa dr Elżbieta Pawlak-Hejno z Katedry Komunikacji Medialnej UMCS. I nie chodzi tylko o odczucia pozytywne, bo Dzień Kobiet ma swoich zwolenników i zagorzałych przeciwników. A może lepiej powiedzieć zwolenniczki i przeciwniczki.

– Obowiązkowy tulipan i praktyczny upominek czy bojkot patronizowania i okazjonalnej uprzejmości? – pyta badaczka.

I radzi, żeby świętowanie powiązać z ideami pierwszych feministek.

To potrwa jeszcze pół wieku

– Dla jednych to relikt przeszłości, narzędzie propagandy i narzucony w minionym ustroju rytuał, dla innych podtrzymywanie kontraktu nierównouprawnienia. W pierwsze obchody kobiecego święta – niezależnie od tego, czy datowanego na 28 lutego 1909 roku w Nowym Yorku, czy związanego z ustaleniami Międzynarodowej Konferencji Kobiet Socjalistek w Kopenhadze w 1910 roku – wpisane były postulaty emancypacji. Choć przez ponad sto lat kobiety wywalczyły liczne prawa, to raporty wciąż wskazują, że zniwelowanie różnic między płciami może potrwać jeszcze pół wieku – podkreśla Pawlak-Hejno.

Mijają lata, a kobiety wciąż muszą walczyć o swoje. Nie tylko w polityce, biznesie czy aktywności społecznej, ale także w języku. A jedną z najważniejszych kwestii związanych z tym świętem jest sprawa równości płci, również wyrażanej w języku w postaci feminatywów, czyli nazw żeńskich.

Kim jest kobieta, kim jest mężczyzna?

– Dyskusja o feminatywach jest w gruncie rzeczy dyskusją zastępczą. Naprawdę nie chodzi o język, albo – nie tylko o język. To jest dyskusja o człowieku. O tym, kim jest kobieta, także kim jest mężczyzna, jakie są ich funkcje w życiu społecznym, jakie są, powinny być relacje między płciami. Z punktu widzenia języka zawsze jest tak, że to język podąża za zamianami rzeczywistości – język oczywiście wpływa na nasz sposób myślenia i działania, ale też ją odzwierciedla. Jak to często mówią językoznawcy, jest „zwierciadłem kultury” – mówi dr hab. Henryk Duda, polonista i slawista kierujący Katedrą Języka Polskiego KUL.

I dodaje, że w języku – nawet jeżeli tego nie chcemy – w ostatnich 30 latach zaszły w Polsce ogromne zmiany, także dotyczące roli kobiet. Musieliśmy zacząć szybko nadrabiać zaległości wobec Zachodu i dlatego zmiany w naszym kraju zachodziły i zachodzą bardzo szybko. Dla niektórych za szybko i nie są w stanie oswoić się z nimi mentalnie. Dotyczy to także języka.

Przyzwyczajamy się nie bez obaw

– Rozwijamy środki i sposoby mówienia o nowej rzeczywistości, w której żyjemy i do której się stopniowo, nie bez obaw przyzwyczajamy – podkreśla dr Duda. I tłumaczy, że feminatywy są czymś naturalnym. Są takie, które przyjmują się w języku bez większych kontrowersji. To np. „gościni” albo „posłanka”. Są też jednak takie, które budzą większy opór.

– „Profesorka” w świecie uniwersyteckim to nowość, odejście od tradycji, konwencji, a nieutrwalone w uzusie językowym formy, wyrazy, znaczenia często budzą sprzeciw. To normalne. Jeśli są potrzebne, to ostaną się w języku. Pamiętać należy, że polszczyzna, tak jak i inne języki, ewoluuje i nasze wnuki nie będą miały z „profesorką” żadnego problemu – mówi polonista.

dalsza część artykułu pod reklamą
R E K L A M A

Profesorka? Nie podoba mi się

Cząstka -ka sprawia problem, bo zazwyczaj służy do zdrabniania. Do określenia rzeczy małych i niedojrzałych. A tymczasem pani profesor to przecież osoba dorosła, poważna i dojrzała. Dlatego „profesorka” dr. Dudzie się nie podoba.

Jak mówi, w dyskusji o feminatywach ważne jest odróżnienie dwóch poziomów języka: potocznego i oficjalnego.

– Z całą pewnością język potoczny radzi sobie z tym bardzo dobrze, nieświadomie odnajduje właściwe słowa i rozwiązuje problemy, natomiast w języku oficjalnym już jest z tym trudniej – uważa dr hab. Henryk Duda.

I dodaje, że jeżeli ludzie chcą mówić „medioznawczyni” czy „ministra”, to trzeba im na to pozwolić.

Oceń artykuł

0%
0%
0%
0%
0%
0%
Oddanych głosów: 0
R E K L A M A
Podobne tematy
R E K L A M A
Komentarze (4)
dodając komentarz akceptujesz regulamin. Pamiętaj o wzajemnym szacunku! HejtSTOP
CS · 09 Marzec 2023
Może i częściowo tak było, ale z całym cyrkiem, dotyczącym kłótni o feminatywy chodzi o to, żeby był jak największy i odciągał uwagę od ważniejszych spraw. To samo ze zwrotem "w Ukrainie" - sztucznie wykreowany na zamówienie konflikt. Od lat podobne tematy podsyca zmurszały, wielolicowy paskud Korwin-Mikke, udający arystokratę, patriotę i "prawicowca". Inicjatywy tego człowieka kończą się podziałami i kompromitacją ludzi, którzy mu zaufali. Nikt nie dobrał mu się do ... od PRL aż do dzisiaj, co powinno wzbudzić wiele pytań o to, skąd polityczne linki tego pajaca wychodzą. Mówiąc, że głupek zawsze wygra, miałem na myśli, że głupków jest więcej i dają się wkręcić w ten nic nie znaczący spór. Będziemy uważać, jak mówić żeby być "na czasie", a tym czasem bieda nadciągająca z UE zeżre nas w 20 lat, jeśli wcześniej nie wyślą nas w kamaszach na ruskich (oczywiście Zaleszczyki bis dla wybranych).
CS · 08 Marzec 2023
Chore, ale jak społeczeństwo chce zamienić swój język w bełkot, nie da się tego zabronić. Głupek zawsze wygra.
Gość · 08 Marzec 2023
A sprzątaczka, kucharka, nauczycielka itp? A chory jest twój komentarz, wielki Polak a nie zna historii bo go ruski przerobili. Poczytaj, doksztalc się. Takie słowa jak prezeska, profesorka itp w Polsce były normalne ale przed ii wojną światową, przed komunizmem. Dopiero zssr zarządził, żeby ważniejsze i prestiżowe zawody były kojarzone tylko z mężczyznami. W sieci jest pełno skanów tekstów z czasów przedwojennych, w których są żeńskie odmiany zawodów
bip · 08 Marzec 2023
podziękuj złodziejom z pisu że skłócili naród.
Gmina Przedecz
Dzień Pracownika Socjalnego w Przedczu. Burmistrz skierował słowa podziękowania
1 godzinę temu 787

Dzień Pracownika Socjalnego w Przedczu. Burmistrz skierował słowa podziękowania

Wypadki
Kierowca autobusu musiał wjechać do rowu by uniknąć zderzenia
16 godziny temu 12,147

Kierowca autobusu musiał wjechać do rowu by uniknąć zderzenia

Inne
Miał zakaz prowadzenia pojazdów, ale to jego najmniejsze zmartwienie
20 godziny temu 9,257

Miał zakaz prowadzenia pojazdów, ale to jego najmniejsze zmartwienie

Inne
Chciał skoczyć z mostu. Policjanci uratowali życie 27-latka!
23 godziny temu 16,877 2

Chciał skoczyć z mostu. Policjanci uratowali życie 27-latka!

Miasto Koło
Pogoda w Kole na najbliższy weekend. Będzie chłodno
1 dzień temu 2,425

Pogoda w Kole na najbliższy weekend. Będzie chłodno

Gmina Kłodawa
Jarmark Bożonarodzeniowy w Kłodawie
1 dzień temu 2,703

Jarmark Bożonarodzeniowy w Kłodawie

R E K L A M A