Zdrowe i idealnie białe zęby to marzenie wielu z nas. Niestety nasze uzębienie może stosunkowo łatwo ulec przebarwieniom: spożywanie jedzenia i napojów bogatych w barwniki (np. kawa i herbata), używki (np. papierosy), przyjmowane leki (np. antybiotyki z grupy tetracyklin), wiek, przebyte choroby (np. żółtaczka) czy po prostu wrodzone skłonności - wszystko to może trwale zmienić kolor zębów.
W niniejszym tekście przedstawimy, na czym polega zabieg wybielania zębów w gabinecie stomatologicznym oraz kiedy lepiej jest z niego zrezygnować.
Nie każdy może poddać się wybielaniu zębów - dlatego przed zabiegiem stomatolog przeprowadza dokładny wywiad i oględziny zębów celem wykluczenia potencjalnych przeciwwskazań. Ich lista jest dość długa i przedstawia się następująco:
Zanim będzie można przystąpić do wybielania, należy odpowiednio przygotować zęby - jeśli lekarz uzna to za konieczne, zleci ich higienizację. Najczęściej polega ona na wykonaniu zabiegu skalingu lub piaskowania, których zadaniem jest usunięcie kamienia i osadu nazębnego. Bez tego wybielenie zębów nie będzie równomierne. Higienizację wykonuje się najpóźniej na kilka dni przed właściwym zabiegiem.
Wybielanie zębów u dentysty może zostać przeprowadzone różnymi metodami. Zdecydowana większość z nich (np. metoda Beyond czy Philips Zoom) wykorzystuje żel wybielający, który po nałożeniu na powierzchnię zębów naświetla się specjalną lampą lub laserem diodowym (przykładowo, pierwsza wspomniana metoda wykorzystuje lampę Beyond, od której bierze swoją nazwę). Na ogół tkanki miękkie jamy ustnej wymagają zabezpieczenia przed kontaktem z żelem, choć zależy to od tego, jaki preparat wybielający jest stosowany - jest to konieczne w przypadku żeli zawierających wysoce stężony nadtlenek wodoru.
Światło emitowane przez lampę aktywuje żel wybielający nałożony na łuki zębowe, umożliwiając wniknięcie jego składników do wnętrza zęba - dzięki temu wybielana jest także zębina. W efekcie dochodzi do modyfikacji łańcuchów chemicznych substancji barwnych, które zmieniały kolor zębów, i przekształcenia ich w bezbarwne związki. Pozwala to rozjaśnić barwę zębów nawet o kilka (do 8) odcieni w skali VITA podczas jednej wizyty. Profesjonalne wybielanie zębów trwa około godziny - zależnie od zastosowanej metody i stężenia preparatu, żel jest nakładany i naświetlany cyklicznie (zwykle co 15 minut) lub nawet jednorazowo.
Tego typu zabieg jest całkowicie bezbolesny, ale może powodować czasową nadwrażliwość zębów (na ogół jednak nie trwa dłużej niż 24 godziny). Dlatego dentyści po zakończeniu wybielania często dają pacjentom specjalny żel pomagający chronić szkliwo i zmniejszający ową nadwrażliwość.
Poza metodami gabinetowymi stosuje się także nakładkowe wybielanie zębów, które prowadzi się w warunkach domowych. W przeciwieństwie do nich usuwanie przebarwień tą metodą trwa o wiele dłużej - na ogół jest to przynajmniej dwa tygodnie. Wybielanie nakładkowe stosuje się też często jako zabieg przedłużający efekt wybielania w gabinecie stomatologicznym - w takim przypadku proces ten jest krótszy i trwa ok. 6-12 dni.
Nakładkowa metoda wybielania polega na wykonaniu spersonalizowanych nakładek - ich bazą jest wycisk zębów lub skan wewnątrzustny. Gdy owe szyny są gotowe, pierwszy zabieg wykonuje się pod kontrolą lekarza stomatologa - instruuje on pacjenta, jak powinien korzystać z żelu wybielającego i jak długo trzeba nosić nakładki. Kolejne zabiegi można już wykonywać samodzielnie w domowym zaciszu. Większość kuracji wymaga noszenia nakładek przynajmniej przez kilka godzin dziennie - dlatego pacjenci przeważnie decydują się na zakładanie ich na noc.
Bardzo ważne jest tutaj przestrzeganie zaleceń dentysty i informacji zawartych w ulotce preparatu - nieprawidłowe stosowanie żelu może doprowadzić do nadwrażliwości zębów, a nawet uszkodzenia szkliwa. Trzeba także pamiętać o przestrzeganiu tzw. białej diety - przez cały okres noszenia nakładek oraz przynajmniej kolejnych dwóch tygodni po nim należy zrezygnować z pokarmów i napojów zawierających barwniki (np. czerwone wino, herbata, kawa) oraz palenia papierosów (co swoją drogą stanowi dobry pretekst, by spróbować rzucić je na dobre).
Efekt, jaki daje profesjonalne wybielanie zębów może utrzymać się przez ok. 2 lata od momentu przeprowadzonego zabiegu (do ok. 3 lat, jeśli dodatkowo zastosowano utrwalające wybielanie nakładkowe). Dokładny czas jest uzależniony od kilku czynników, takich jak:
Aby efekt wybielania zębów utrzymał się jak najdłużej, należy regularnie dbać o higienę jamy ustnej. Warto też pamiętać, że zęby raz poddane zabiegowi wybielania przeważnie zachowują nieco jaśniejszy odcień już na zawsze.
Trudno jest jednoznacznie określić, jaki będzie koszt wybielania zębów - zależy on bowiem od wielu czynników. Na ostateczną cenę wpływają m.in. stopień przebarwienia zębów, zastosowana metody oraz od to, jakim żelem wybielającym przeprowadzana jest kuracja.
Bardzo ogólnie można powiedzieć, że ceny zabiegów wybielających zaczynają się na kilkuset złotych i sięgają ok. tysiąca za jeden łuk zębowy (czyli do ok. 2000 zł za całe uzębienie). Jeśli bardziej niż na efektach, zależy nam na niskich kosztach, możemy sięgnąć po paski wybielające dostępne w aptekach lub pasty wybielające. Trzeba jednak pamiętać, że długotrwałe stosowanie tych ostatnich może uszkodzić szkliwo.