Choć kobiety stanowią ponad połowę społeczeństwa, ich udział w lokalnej polityce w powiecie kolskim nadal jest ograniczony. Najnowszy ranking Wspólnoty pokazuje, że w większości gmin kobiety zajmują mniej niż jedną trzecią miejsc w radach, a funkcje kierownicze pozostają zdominowane przez mężczyzn. Jak to wygląda w naszym powiecie?
Najnowszy raport „Kobiety w samorządzie 2024”, opublikowany przez pismo „Wspólnota”, ocenił stopień feminizacji władz lokalnych w całej Polsce. Zestawienie objęło zarówno województwa, powiaty, jak i wszystkie gminy. W rankingu uwzględniono m.in. udział kobiet w radach, na stanowiskach wójtów, burmistrzów, prezydentów miast oraz w kierownictwie urzędów.
W zestawieniu powiatów ziemskich powiat kolski uplasował się na 119. miejscu na 314 jednostek. W jego radzie zasiada 19 radnych, z czego tylko pięć to kobiety – co przekłada się na udział na poziomie 26,32%. Choć wynik ten nie odbiega znacząco od średniej krajowej, trudno mówić o zadowalającym poziomie reprezentacji.
Spośród gmin wchodzących w skład powiatu kolskiego najlepiej w rankingu wypadają gmina Babiak i Osiek Mały, gdzie kobiety stanowią jedną trzecią składu rad gmin (33,33%). W obu tych przypadkach 5 z 15 radnych to kobiety.
Miasto Koło, największa jednostka administracyjna w powiecie, również nie odbiega znacząco – z 21 radnych sześć to kobiety, co daje wynik 28,57% i miejsce 137. wśród 236 gmin miejskich. Nieco niższy udział kobiet zanotowano w gminie wiejskiej Koło – 26,67%.
Na przeciwległym biegunie znajdują się gminy Dąbie, Przedecz, Kościelec i Olszówka, gdzie udział kobiet w radach wynosi jedynie 20% – to zaledwie trzy kobiety na piętnaście miejsc.
Wnioski płynące z raportu są jednoznaczne: kobiety wciąż pozostają w mniejszości w strukturach lokalnej władzy, zarówno w radach, jak i na stanowiskach kierowniczych. Ranking uwzględniał również dane dotyczące pełnienia funkcji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, ale w powiecie kolskim niewiele jest przykładów, by kobiety zajmowały te stanowiska.
Zjawisko to nie jest nowe – podobne tendencje widoczne są w innych powiatach i województwach. Jednak powiat kolski nie wykorzystuje jeszcze potencjału równouprawnienia w pełni. Brak kobiet na eksponowanych pozycjach może mieć wpływ na decyzje podejmowane na poziomie lokalnym, a tym samym – na sposób realizacji polityk społecznych czy inwestycji skierowanych do mieszkańców.
Eksperci wskazują, że równy udział kobiet i mężczyzn w życiu publicznym wpływa pozytywnie na jakość debaty i decyzji politycznych. Zwiększona reprezentacja kobiet może przyczynić się do lepszego uwzględniania potrzeb różnych grup społecznych, większej przejrzystości działania władz oraz bardziej zrównoważonego rozwoju lokalnego.
Choć formalnych barier prawnych nie ma, w praktyce kobiety rzadziej decydują się na kandydowanie do rad gmin czy powiatów, a także rzadziej są wybierane na funkcje wykonawcze. Przyczyn tego można doszukiwać się m.in. w stereotypach, braku wsparcia instytucjonalnego czy konieczności godzenia życia zawodowego z obowiązkami domowymi.
Aby zwiększyć udział kobiet w życiu publicznym, potrzebne są zarówno zmiany kulturowe, jak i konkretne działania wspierające równość. W niektórych krajach skuteczne okazały się m.in. parytety płci na listach wyborczych czy kampanie promujące liderki lokalne. Istotną rolę mogą też odegrać lokalne inicjatywy i organizacje pozarządowe działające na rzecz wzmacniania pozycji kobiet.
Choć dane z rankingu nie pozostawiają złudzeń – samorząd w powiecie kolskim nadal jest domeną mężczyzn – warto zauważyć, że w niektórych gminach sytuacja stopniowo się poprawia. Wyższy udział kobiet w radach to sygnał, że zmiana jest możliwa, choć wymaga czasu, edukacji i zaangażowania całej społeczności.
Nadchodzące wybory samorządowe będą okazją, by zastanowić się, jak wygląda reprezentacja władzy w lokalnych strukturach i czy faktycznie odzwierciedla ona skład społeczności. Większy udział kobiet to nie tylko kwestia równości, ale również szansa na bardziej zrównoważone i reprezentatywne decyzje dla mieszkańców regionu.