Zawody podwyższonego ryzyka a obowiązki pracodawcy

Jakie zawody są uznawane za zawody podwyższonego ryzyka?

Za zawody podwyższonego ryzyka uznaje się te, w przypadku których gros wypadków skutkuje trwałą utratą zdrowia lub śmiercią. Większość z nich można znaleźć w takich sektorach, jak górnictwo, budownictwo, przemysł chemiczny, medycyna i ratownictwo medyczne oraz służba porządku publicznego, gdzie wykonywanie codziennych obowiązków pracowniczych wiąże się z największym stopniem zagrożenia zdrowia i życia.

Górnictwo

Zawód górnika jest jednym z najbardziej ryzykownych zawodów. Wykonujące go osoby są bowiem narażone na zagrożenia związane z osuwaniem się gruntu, wybuchami metanu, wdychaniem pyłu węglowego oraz wystawieniem na działanie dużego natężenia hałasu.

Budownictwo

Wykonywanie zawodów związanych z budownictwem wiąże się z zagrożeniami wynikającymi między innymi z pracy na wysokościach, obsługi ciężkich maszyn oraz wystawienia na działanie wysokiego stężenia hałasu i różnorodnych substancji chemicznych.

Przemysł chemiczny

Osoby zatrudnione w przemyśle chemicznym są narażone na ekspozycję na toksyczne opary i negatywne skutki ewentualnych awarii technicznych.

Medycyna i ratownictwo medyczne

Pracownicy branży medycznej w codziennej pracy stykają się z różnorodnymi chorobami zakaźnymi i muszą stawiać czoła nieprzewidzianym sytuacjom, w tym potencjalnie niebezpiecznym zachowaniom pacjentów. Wszystko to sprawia, że takie zawody, jak ratownik medyczny, lekarz oraz pielęgniarka są wysoko na liście zawodów podwyższonego ryzyka.

Służba porządku publicznego

Przedstawiciele służb porządku publicznego, czyli między innymi strażacy, policjanci, żołnierze i strażnicy graniczni, podczas wykonywania obowiązków zawodowych muszą obcować z licznymi zagrożeniami. Ich praca wymaga bowiem konfrontacji z przestępcami, reagowania na nieprzewidziane sytuacje lub zachowania, jak również łagodzenia konfliktów.

Do innych zawodów znajdujących się na liście zawodów podwyższonego ryzyka zaliczają się także pilot oraz marynarz.

Obowiązki pracodawcy w odniesieniu do zawodów podwyższonego ryzyka

Pracodawcy, którzy zatrudniają pracowników w zawodach podwyższonego ryzyka, w celu zminimalizowania zagrożeń dla zdrowia i życia są zobowiązani do przestrzegania określonych norm bezpieczeństwa, a także organizacji szkoleń BHP oraz zapewnienia odpowiedniego sprzętu ochronnego.

Szkolenia BHP

Organizacja szkoleń BHP to istotny krok na drodze do minimalizacji niebezpieczeństwa, na jakie narażone są osoby wykonujące zawody podwyższonego ryzyka. Dzięki nim pracownicy zyskują świadomość potencjalnych zagrożeń i poznają zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych.

​

Odpowiedni sprzęt ochronny

Każdy pracodawca działający w branży związanej z podwyższonym ryzykiem musi dostarczyć swoim pracownikom odpowiedni sprzęt ochronny, który odgrywa kluczową rolę w zabezpieczeniu osób przed skutkami potencjalnych wypadków przy pracy. Wymagane są takie środki ochrony indywidualnej, jak kaski, maski, rękawice, obuwie oraz specjalistyczna odzież, które spełniają podstawowe wymagania normy ISO 13688 i Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/425. Robocze ubrania muszą zapewniać ochronę przed zagrożeniami typowymi dla danego zawodu, na przykład oślepieniem i poparzeniem podczas spawania i procesów pokrewnych, zranieniem piłą łańcuchową podczas cięcia elementów wykorzystywanych na budowie, czy też oddziaływaniem elektryczności statycznej przy wykonywaniu obowiązków elektryka. W wypadku osób pracujących przy budowach i remontach drogowych konieczne jest ponadto dostarczenie specjalnej odzieży z elementami odblaskowymi.

Naruszenie obowiązujących przepisów przez pracodawcę zatrudniającego pracowników w zawodach podwyższonego ryzyka może skutkować poważnymi karami finansowymi oraz konsekwencjami prawnymi.

Koordynator BHP a zawody podwyższonego ryzyka

Istotny wpływ na minimalizację zagrożeń dla osób wykonujących zawody podwyższonego ryzyka ma koordynator BHP. Jest on w stanie znacząco zredukować ilość wypadków i incydentów w miejscu pracy. Do głównych zadań tego typu koordynatora należą:

• zapewnienie zgodności wszystkich działań przedsiębiorstwa z obowiązującymi przepisami BHP,
• identyfikacja zagrożeń w miejscu pracy,
• projektowanie i aktualizowanie procedur mających na celu zapobieganie wypadkom i incydentom,
• organizowanie i przeprowadzanie szkoleń BHP, służących podnoszeniu świadomości pracowników na temat bezpieczeństwa,
• przeprowadzanie audytów bezpieczeństwa w celu oceny skuteczności wdrożonych procedur oraz identyfikacji potencjalnych obszarów do poprawy.

Do obowiązków koordynatora BHP należą również organizacja i nadzór ewakuacji, udzielanie pierwszej pomocy oraz prowadzenie dochodzeń przyczynowych.