1 maja 2024 roku Ministerstwo Zdrowia wprowadziło program pilotażowy mający na celu ułatwienie dostępu do antykoncepcji awaryjnej w polskich aptekach. Rozporządzenie Ministra Zdrowia otwiera drogę dla osób od 15 roku życia, które potrzebują antykoncepcji awaryjnej na podstawie recepty farmaceutycznej. Program będzie trwał do 30 czerwca 2026 roku.
Pilotaż ten wynika z potrzeby zapewnienia bezpiecznego dostępu do antykoncepcji awaryjnej, zwanej potocznie "tabletką dzień po". Minister Zdrowia, Izabela Leszczyna, podkreśla, że choć rozwiązanie nie jest idealne, to jest jedynym możliwym i zgodnym z obowiązującym prawem. Pilotaż ma nie tylko uprościć dostęp do antykoncepcji awaryjnej, ale także pełnić funkcję programu edukacyjnego.
W ramach programu, apteki, które przystąpią do niego, będą mogły wystawiać recepty farmaceutyczne na antykoncepcję awaryjną zawierającą octan uliprystalu. Octan uliprystalu działa poprzez hamowanie lub opóźnianie owulacji, co uniemożliwia zapłodnienie.
Pacjentki, które ukończyły 15 lat, mogą skorzystać z programu. Przed otrzymaniem recepty farmaceuta przeprowadza wywiad, aby uzasadnić potrzebę antykoncepcji awaryjnej oraz zapewnić pacjentkę o jej bezpieczeństwie i skuteczności.
Podczas wydawania recepty farmaceuta nie tylko potwierdza jej konieczność, ale także informuje pacjentki o prawidłowym stosowaniu, działaniach niepożądanych oraz skuteczności leku. Jest to istotne szczególnie dla pacjentek w wieku 15-18 lat, które mogą mieć mniej doświadczenia w korzystaniu z antykoncepcji.
Antykoncepcja awaryjna jest kluczowym narzędziem w zapobieganiu nieplanowanym ciążom i redukcji liczby aborcji. Dostępność antykoncepcji awaryjnej w aptekach zmniejsza ryzyko korzystania z nielegalnych lub szkodliwych metod antykoncepcji.
Chociaż obecnie antykoncepcja awaryjna w Polsce dostępna jest jedynie w ramach usługi farmaceutycznej, Ministerstwo Zdrowia planuje, aby docelowo była ona dostępna bez recepty, jak w większości krajów Unii Europejskiej.
Program pilotażowy wprowadzony przez Ministerstwo Zdrowia otwiera nowe możliwości dostępu do antykoncepcji awaryjnej dla osób od 15 roku życia. Jest to krok w kierunku zapewnienia bezpiecznej i skutecznej ochrony przed niechcianą ciążą dla wszystkich, którzy jej potrzebują.