Upamiętnienie polskich zakładników w byłym obozie zagłady

Na grobie ofiar kwiaty i znicze złożyli przedstawiciele rodzin zamordowanych Józefa Bystrzyckiego z Majdan (gm. Dąbie) i Tadeusza Kowalewskiego z Debiny (gm. Kłodawa), w imieniu posła na Sejm RP Leszka Galemby dyrektorka biura poselskiego Agnieszka Chojnacka oraz kierownik muzeum Bartłomiej Grzanka.

Między połową września a połową listopada 1939 r., w ramach „Akcji Tannenberg” prowadzonej przez niemieckie jednostki operacyjne na obszarach wcielonych do III Rzeszy, w tym także w Kraju Warty, aresztowano, a następnie osadzono w kolskim więzieniu grupę polskich zakładników. Znaczną część z nich – 56 osób, przewieziono w dwóch transportach na teren Lasu Rzuchowskiego, gdzie zostali rozstrzelani.

W wyniku akcji śmierć ponieśli przedstawiciele wszystkich klas społecznych, m.in. rolnicy, przedsiębiorcy, przedstawiciele miejscowej inteligencji – mieszkańcy powiatu kolskiego, którzy wyróżniali się postawą patriotyczną, szacunkiem wśród miejscowej ludności czy pozycją majątkową. Akcja ta określana również mianem „Akcja Inteligencja”, była jedną z licznych na okupowanych przez Niemców terenach, prowadzonych w celu zastraszania miejscowej ludności, a w konsekwencji zmierzająca do likwidacji elity narodu polskiego. Po egzekucji ciała zamordowanych złożono w masowym grobie na terenie Lasu Rzuchowskiego.

Ciała zamordowanych zakładników ekshumowano latem 1945 r. Ekshumacja była prowadzona pod kierunkiem sędziego Władysława Bednarza. Odbył się również wtedy pogrzeb ofiar z udziałem rodzin. Dla upamiętnienia pomordowanych w 1991 r. na terenie Lasu Rzuchowskiego został wzniesiony pomnik-ołtarz, według projektu artysty-rzeźbiarza Jana Rassumowskiego. Dzięki prowadzonemu śledztwu w sprawie tej zbrodni oraz późniejszym badaniom udało się ustalić nazwiska 54 spośród 56 ofiar, których nazwiska umieszczone są na płycie pomnika. Więcej informacji znajdą Państwo w wydanej przez Muzeum broszurze.