Słonecznie 8.3

Historia miasta Koła

Historia miasta Koła



Miasto zostało lokowane w 1362 na wyspie rzecznej przez Kazimierza Wielkiego. Położone w dogodnym miejscu, nie posiadało murów obronnych, tylko przy wlotach głównych dróg stały dwie bramy: Kaliska i Toruńska. Od XV wieku do 1716 r. odbywały się tutaj sejmiki szlachty prowincji wielkopolskiej. W 1409 roku poświęcono i konsekrowano kościół farny. Dziesięć lat później abp Mikołaj Trąba erygował kościół Świętego Ducha. Położone na prawym brzegu Warty przedmieście Zduny otrzymało w 1559 r. od Zygmunta Augusta prawo wyboru własnego samorządu. W mieście już w XVI wieku liczna była społeczność żydowska. W 1622 r. Koło zostało spalone przez oddział lisowczyków. W połowie XVII w. miasto zaczęło podupadać. Poważnych zniszczeń doznało podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Pod Kołem stacjonowało wówczas 34 000 żołnierzy, dowodzonych przez króla Szwecji Karola Gustawa, który przyjął tutaj posła polskiego Krzysztofa Przyjemskiego. W 1716 r. zebrał się tutaj ostatni sejmik prowincjonalny. W II połowie XVIII w. było największym miastem ówczesnego powiatu konińskiego i liczyło 1400 mieszkańców. W 1793 r. miasto znalazło się pod zaborem pruskim, a od 1815 r. w Królestwie Kongresowym. Wyraźny rozwój gospodarczy nastąpił w XIX wieku, kiedy powstał kalisko-mazowiecki okręg przemysłowy. W latach 1832–1833 w mieście znajdowały się 22 przędzalnie i 43 warsztaty tkackie. W 1842 r. kupiec poznański Józef Freudenreich założył pierwszą fabrykę fajansu i majoliki. W 1876 r. pracowały w mieście już cztery fabryki ceramiczne. W 1867 r. miasto zostało stolicą nowo utworzonego powiatu. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Koło znalazło się w województwie łódzkim. 1 listopada 1921 tego roku otwarto linię kolejową z Kutna do Strzałkowa przez Koło. W roku 1924 w granice miasta włączono wsie Blizna i Nagórna. 1 kwietnia 1938 r. Koło przyłączono administracyjnie do województwa poznańskiego. Nalot bombowców niemieckich na Koło miał miejsce 2 września 1939 r. Władze niemieckie po zakończeniu działań wojennych zmieniły nazwę miasta na Warthbrücken. W czasie okupacji hitlerowskiej, od grudnia 1940 r. do końca 1941 r., istniało w mieście getto dla Żydów. Podczas jego likwidacji ok. 2000 osób wywieziono do pobliskiego ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem. W walkach o zdobycie Koła w 1945 r. zginęło 132 żołnierzy radzieckich. 20 stycznia 1945 do Koła wkroczyli żołnierze 1. Frontu Białoruskiego marszałka Gieorgija Żukowa. W 1962 r. otwarto Fabrykę Materiałów i Wyrobów Ściernych \"Korund\", w której pracowało w okresie jej największego rozwoju ok. 1200 pracowników. Na przełomie lat 60. i 70. w mieście rozpoczęto budowę bloków wielorodzinnych, w których mieszka obecnie ponad 60% mieszkańców. W 1975 r. Koło przyłączono do województwa konińskiego. W 1980 r. w pobliżu budowanego osiedla Nowa Kolejowa, bp Jan Zaręba poświęcił nowy kościół MB Częstochowskiej. 25 maja 1987 roku miała miejsce katastrofa budowlana ratusza, w której zniszczeniu uległa wieża oraz południowe skrzydła. Po reformie administracyjnej w 1999 r. Koło włączono do województwa wielkopolskiego. 16 czerwca 1999 r. oficjalnie ogłoszono św. Bogumiła na patrona miasta. Obecnie Koło jest siedzibą powiatu w województwie wielkopolskim.

Źródło: wikipedia.org