85. rocznica egzekucji polskich zakładników

Zgromadzonych powitał starosta kolski Robert Kropidłowski, następnie modlitwę za pomordowanych odmówił ks. Krzysztof Kaczmarek, proboszcz Parafii Narodzenia NMP w Chełmnie. Kwiaty i znicze na grobie ofiar złożyli przedstawiciele rodzin, reprezentanci władz, służb mundurowych, szkół i instytucji z miast i gmin powiatu kolskiego oraz Izbicy Kujawskiej z pow. włocławskiego.

Między połową września a połową listopada 1939 r., w ramach Akcji Inteligencja prowadzonej przez niemieckie jednostki operacyjne na obszarach wcielonych do III Rzeszy, w tym także w Kraju Warty, aresztowano, a następnie osadzono w kolskim więzieniu przedstawicieli inteligencji, działaczy społecznych i zamożnych rolników. 56 z nich przewieziono 15 listopada w dwóch transportach na teren Lasu Rzuchowskiego, gdzie zostali rozstrzelani – bez wyroku sądowego – przez funkcjonariuszy Schutzpolizei i żandarmerii z Koła. Część z ofiar była wskazana do aresztowania z powodów politycznych przez operujące na terenie wschodniej Wielkopolski Einsatzkommando 14 (pododdział Einsatzgruppe VI), część na polecenie landrata kolskiego, inni na podstawie donosów niemieckich sąsiadów motywowanych głównie chęcią rabunku mienia Polaków. Zginęli między innymi sekretarz Magistratu Miasta Kłodawy Jan Lewiński, drogomistrz powiatowy Henryk Orywoll i lekarz Czesław Zapędowski (obaj z Dąbia).