Skala problemu fentanylu w Polsce

Zwalczanie przestępczości narkotykowej jest jednym z priorytetów Komendanta Głównego Policji. Filmy prezentujące osoby ze Stanów Zjednoczonych po użyciu syntetycznego opioidu znanego jako fentanyl rodzą pytania o skalę tego zjawiska w Polsce. Od stycznia 2022 r. do połowy kwietnia 2024 r. zabezpieczono dokładnie 252,2 g tej substancji i jej pochodnych. Dla porównania, w całym ubiegłym roku policjanci zabezpieczyli w naszym kraju około 21 ton środków odurzających, a tylko przez pięć miesięcy tego roku było to 17,5 tony.

Brak wytwarzania fentanylu w Polsce

W Polsce nie stwierdzono dotychczas przypadków wytwarzania fentanylu. Nie skonfiskowano również prekursorów wykorzystywanych do jego produkcji. Fentanyl i jego pochodne, zabezpieczane przez Policję, występują w różnych postaciach, takich jak kryształy i proszki. Fentanyl jest także składnikiem recepturowanych leków przeciwbólowych w formie plastrów czy ampułek do wstrzykiwań.

Sposoby nielegalnego obrotu fentanylem

Do nielegalnego obrotu leków zawierających fentanyl i jego pochodne najczęściej dochodzi poprzez:

• Poświadczenie nieprawdy przez osoby uprawnione do wystawiania recept i ich realizację przez osoby nieuprawnione.
• Podrabianie recept.
• Kradzież leków (np. z karetek pogotowia, aptek, ośrodków zdrowia).

Proszek lub tabletki zawierające fentanyl mogą również pochodzić z przemytu i być następnie wprowadzane do nielegalnego obrotu.

Działania policji

Przez ostatnie kilkanaście miesięcy polska Policja prowadziła 20 postępowań przygotowawczych powiązanych z fentanylem. W toku tych spraw ustalono łącznie 22 podejrzanych. Przypadki zabezpieczenia fentanylu i jego pochodnych oraz liczba prowadzonych w tych sprawach postępowań przygotowawczych stanowią marginalny udział w całości rynku narkotykowego w Polsce. Dla porównania, w roku 2023 Policja wszczęła 37 728 postępowań o czyny określone w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zaś od stycznia do maja 2024 r. liczba wszczętych postępowań wyniosła 16 577.

Czym jest fentanyl?

Fentanyl to syntetyczny opioid, który jest stosowany w medycynie jako silny środek przeciwbólowy. Jest około 50-100 razy silniejszy od morfiny. Występuje w różnych formach, takich jak plastry, tabletki do ssania, ampułki do wstrzykiwań oraz w postaci proszku i kryształów. Fentanyl jest stosowany przede wszystkim w leczeniu bólu przewlekłego oraz jako środek znieczulający podczas operacji. Jego nielegalne stosowanie wiąże się z dużym ryzykiem przedawkowania, co może prowadzić do zgonu.