Za palenie śmieci w piecu, na działce, zaśmiecanie lasu albo wypalanie trawy zapłacimy wyższe mandaty, a nawet trafimy za kraty. Warto się więc zastanowić, zanim zrobimy coś przeciwko środowisku.
Nowe przepisy zwalczające przestępczość przeciwko środowisku weszły w życie we wrześniu tego roku. Dotychczas kary za zaśmiecanie środowiska były na tyle niskie, że palenie śmieci w piecach, na posesjach, wypalanie traw, wywożenie śmieci do lasów stało się wręcz powszechne. Mają to zmienić – jak podkreśla serwis muratorplus.pl – dotkliwsze kary.
Spalanie śmieci w piecach domowych jest w Polsce powszechne. Prof. Adam Grochowalski z Politechniki Krakowskiej szacuje, że dotyczy to 30 proc. z nich. I przypomina w serwisie smoglab.pl, że związki, które uwalniają się w czasie spalania śmieci, są przyczyną wielu niebezpiecznych chorób, w tym raka płuc, alergii, problemów hormonalnych czy z utrzymaniem ciąży.
Jak wynika z raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA)Z powodu zanieczyszczeń powietrza w ciągu roku w Europie umiera przedwcześnie ponad pół miliona ludzi. W Polsce jest to 47,3 tys. osób. Palenie śmieci, zarówno w piecu, jak i na zewnątrz, jest wykroczeniem. Można za to dostać karę aresztu do 30 dni lub grzywny w wysokości do 5000 zł. Tak wysoką karę płaci się wtedy, gdy sprawa trafi do sądu. W praktyce większość takich spraw kończy się wystawieniem mandatu do 500 zł. Nakłada go straż miejska.
Wypalanie traw to jeden z najbrutalniejszych sposobów niszczenia środowiska. Nie przynosi ono żadnych korzyści, a wręcz przeciwnie – szkodzi i przyrodzie, i człowiekowi.
Co roku w pożarach traw giną ludzie i to najczęściej ci, którzy ją wypalają. Wypalanie – alarmują eksperci – to jedna z przyczyn zatruwania i tak już zanieczyszczonej atmosfery – tysiące pożarów w skali kraju wiąże się z „wyrzucaniem” do atmosfery dziesiątek ton tlenku węgla oraz innych niebezpiecznych związków chemicznych.
Kodeks wykroczeń przewiduje za to karę nagany, aresztu lub grzywny, której wysokość może wynieść od 5 do 20 tys. zł. Maksymalna stawka grzywny wynosi 30 tys. zł. W razie ukarania za wykroczenie sąd może orzec obowiązek przywrócenia do stanu poprzedniego. A jeśli w wyniku podpalenia traw dojdzie do pożaru, to sprawca podlega karze pozbawienia wolności nawet do 10 lat.
Podczas spalania liści w ogrodzie, zwłaszcza zawilgoconych, emitowany jest bardzo gęsty dym, który może przeszkadzać sąsiadom i osobom poruszającym się pobliską drogą.
Od 1 stycznia 2021 roku wszystkie odpady podlegają obowiązkowi segregacji i selektywnego zbierania i nie wolno ich przetwarzać poza służącymi do tego instalacjami i urządzeniami. Liście powinny zatem trafiać do profesjonalnych sortowni, spalarni czy kompostowni, gdzie zostaną przetworzone w sposób bezpieczny dla środowiska. Palenie liści na działce jest więc zabronione, tak samo jak palenie śmieci. Za palenie liści na posesji można dostać naganę lub mandat w wysokości 500 zł.
Od 10 000 do nawet 10 000 000 nawiązki na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku. Co najmniej 500 zł grzywny za zaśmiecanie miejsca publicznego, w tym drogi, trawnika, ogrodu, zieleńca.
Kara aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny w wysokości co najmniej 1000 zł za składowanie odpadów w lesie. Grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat za niszczenie roślin, zwierząt, grzybów lub ich siedlisk na terenach objętych ochroną.
Za skażenie wody, powietrza, powierzchni ziemi, zwierząt lub roślin kary nawet do 8 lat pozbawienia wolności. Nawet do 10 lat pozbawienia wolności za niezgodne z prawem składowanie, usuwanie, zbieranie, przetwarzanie albo transport odpadów lub substancji zagrażających życiu lub zdrowiu człowieka i środowiska.
Kara pozbawienia wolności od 2 do 12 lat za przestępstwa przeciw środowisku powodujące zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach lub istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi. Nowy przepis – kara pieniężna od 10 000 do 5 000 000 zł – dla podmiotu zbiorowego za przestępstwo przeciwko środowisku.