Aby tak się stało, w kolskim ratuszu burmistrz Krzysztof Witkowski zorganizował spotkanie przedstawicieli gmin naszego powiatu z Maciejem Sytkiem, pełnomocnikiem Marszałka ds. Transformacji Wielkopolski Wschodniej, dotyczące działań podejmowanych przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego związanych z nowym instrumentem finansowym Unii Europejskiej dla terenów pogórniczych (Platforma Węglowa), z udziałem posła Tomasza Nowaka. Było to pierwsze z cyklu planowanych w tym temacie spotkań.
- Transformacja Wielkopolski Wschodniej dotyczy czterech powiatów - kolskiego, konińskiego, tureckiego i słupeckiego - powiedział Maciej Sytek. - Związana jest z inicjatywą, która powstała w Unii Europejskiej - platforma dla regionów pogórniczych. Obszary żyjące dotąd z wydobycia węgla mają mieć osobne pieniądze, które pozwolą im na restrukturyzację, by zapobiec ewentualnej zapaści gospodarczej. To wielka szansa. Trzeba określić ważne projekty infrastrukturalne dla wszystkich regionów, dotyczące np. aglomeracji. W kwietniu część tych projektów będę przedstawiał w Brukseli.
Teraz rozmawiam z samorządami, by burmistrzowie, wójtowie, starostowie przystąpili do pracy i wskazali najważniejsze problemy, które będzie można z tych pieniędzy rozwiązać.
Spotkanie z ekspertem miało wyjaśnić przedstawicielom gmin naszego powiatu, na czym polega platforma i jakie projekty mogą liczyć na dofinansowanie z niebagatelnej puli niemal 5 mld euro. To kwota zapisana w projekcie budżetu Unii Europejskiej na 2021 rok, czyli nową perspektywę. Najbliższe dwa lata należy poświęcić na przygotowanie projektów, które, miejmy nadzieję, znajdą dofinansowanie z tej kwoty. Na 42 regiony węglowe w 12 krajach członkowskich, aż 6 regionów znajduje się w Polsce, z czego 3 - Śląskie, Dolnośląskie i Wielkopolskie zabiegają o środki z platformy węglowej. W ramach wspólnego działania Wielkopolski Wschodniej ważne jest, by projekty dotyczyły całego obszaru, a nie poszczególnych miast. Dotacja może być przyznana na zmiany strukturalne, gospodarkę/biznes, energię, transport, budownictwo, hydrologię, kulturę, edukację, ochronę środowiska.
Zapytany o pomysły ekspert wyjaśnił, że powstają klastry zielonej energii, projekty komunikacyjne wprowadzające autobusy elektryczne, jest zamysł tworzenia węzłów komunikacyjnych, są projekty społeczne, kulturalne, przywrócenia pociągów do danych miejscowości, również dedykowane dla młodzieży, starszych. Szerokie spektrum. - Są dwa lata do czerpania z nowej perspektywy, teraz jest właściwy czas na rozmowy i opracowanie dokumentów - zakończył Maciej Sytek.
Gościem spotkania był Poseł Tomasz Nowak. który tak wyjaśnił swoje zaangażowanie w przedsięwzięcie: - Walczyłem o odkrywkę Ościsłowo, a skoro nie ma decyzji, musimy dla subregionu (czyli dawnego województwa - kolskie, konińskie, tureckie, słupeckie) znaleźć kompensację. Zawsze istniał tu przemysł paliwowo-energetyczny, więc najlepszą koncepcją rozwojową będzie w mojej ocenie energia; jeśli mamy poszukiwać inwestycji i inwestorów, to sprowadzajmy inwestycje energetyczne. Program kompensacyjny można oprzeć na pieniądzach z platformy powęglowej.
W toku dyskusji, po zakończeniu prezentacji, pełnomocnik Marszałka ds. Transformacji Wielkopolski Wschodniej nadmienił, iż dla Koła i całego subregionu właściwy mógłby być projekt związany z geotermią (dla Konina, Turku i Koła) lub zintegrowany zielony transport publiczny, albo zielony szlak turystyki Wielkopolski Wschodniej, najważniejsze, by był to jeden, duży projekt "spinający" cztery powiaty. Wtedy będzie miał największą szansę na realizację.
- A może, dla naszych mieszkańców, zgłośmy pomysł na rekreację, szerszy dostęp do kultury, może budowa ścieżek rowerowych, który połączyłyby nasze gminy - zapytał, zainteresowany pomysłem, burmistrz miasta Koła Krzysztof Witkowski. Na razie temat pozostaje otwarty. Będą kolejne spotkania.